وبلاگ و وبلاگ نویسی

وبلاگ و وبلاگ نویسی

مقدمه : از سال 1999 در دنیا فضای مجازی جدیدی به نام وبلاگ بوجود آمد و در حال حاضر در دنیا 100 میلیون وبلاگ وجود دارد . در این مقاله هدف بررسی جنبه های گوناگون وبلاگ و وبلاگ نویسی در ایران است از این رو ، در نظر داریم مباحثی همچون منشاء واژه و نظر های کارشناسان ، مقام وبلاگ ، ارتباط در دنیای مجازی ، کاربردهای وبلاگ ، وبلاگ نویسی در ایران و امکانات وبلاگ را در این مقاله مورد بحث و بررسی قرار دهیم تا اهمیت فعلی آن در مطالعات فعلی شناخته شود . بحث و بررسی : 1- منشاء واژه و نظرهای کارشناسان واژه وبلاگ از دو جزء « وب » ( Web ) و « لاگ » ( Log ) ساخته شده است که گاهی آن را بلاگ ( Blog ) هم تلفظ می کنند و به کسی که وبلاگ می نویسد بلاگر ( Blogger ) می گویند . در مورد تاریخ دقیق وبلاگ نویسی اختلاف نظر وجود دارد ، نظر اول این است که اصطلاح وبلاگ در سال 1997 ساخته شد اما در سال 1999 « تیم برنرز- لی » « Tim Burners - Lee » ( انگلیسی ، که از پدر و مادری انگلیسی و متخصص ریاضی ، در افغانستان ، بدنیا آمد و به انگلیس نقل مکان کرد ) اولین وبلاگ را ساخت که در آن زمان به این وبلاگ ها « روزنامه های آن لاین » می گفتند . ( وبلاگ چیست ؟ : همشهری آنلاین ) نظر دوم ، عبارت است از :« وبلاگ از یک تقویم روزانه آنلاین در سال 1994 آغاز شد و نویسندگان این نوع تقویم روزانه مجازی ، خود را ژورنالیست تقویم تعریف می کنند . جوستین هال و براد فیبتریک از پیشگامان این نوع « حضورهای روزنامه نگاری فردی » در فضای مجازی محسوب می شوند ، اما واژه وبلاگ برای اولین بار در 17 دسامبر سال 1997 توسط جورن بارگر ( Jorn Barger )و واژه بلاگ توسط پیتر مرهولز (Peter merholz ) مطرح شد و به عنوان اسم و فعل به کار گرفته شد . در این تعریف بلاگیسم یعنی امر جدید و نو و وبلاگ مطلب نو وارد فضای جهانی می کند . ( وبلاگ ، خانه هویت و تجسم شخصیت ، آقای دکتر عاملی عضو هیئت علمی گروه ارتباطات دانشگاه تهران ، همشهری آنلاین ) اما وبلاگ باز تعریفی دیگر دارد : وبلاگ فضایی بر روی اینترنت است که در آن تازه ترین نوشته ها در بالای صفحه قرار می گیرد . (مفاهیم : وبلاگ چیست ؟: همشهری آنلاین ) بر اساس آخرین مطالعات مرکز رایانه ای Davesifry در حال حاضر در جهان در هر ثانیه یک وبلاگ جدید ساخته می شود و روزانه بیش از 2/1 میلیون مطلب جدید در وبلاگ ها وارد می شود ، یعنی در هر ساعت کاربران بیش از 50 هزار مطلب جدید برای وبلاگ های خود ارسال می کنند . ( هر ثانیه یک وبلاگ متولد می شود ، همشهری آنلاین ) جف هس یکی از بزرگترین کارشناسان رایانه در دنیا ، در وبلاگ شخصی خود نوشت : « در طول تاریخ زندگی بشر ، هرگز روند ارتباطات بین مردم با این سرعت افزایش پیدا نکرده بود و این موفقیت بزرگی است . » 2- مقام وبلاگ : وبلاگ تامین کننده نیاز های هویتی است و نیازی را تامین می کند که به هویت انسانها باز می گردد و « هویت ، بازنمایی ویژگی ها ، امتیازات ، کاستی ها ، توانایی ها و وجوه تمایز از دیگران است .» ( میر محمدی : 1383 : 59 ) هر وبلاگ نماینده یک انسان است ، انسانی که در جامعه و فرهنگ خاص بزرگ شده و می تواند به بازنمایی خود در واژه ها و کلامی که می نویسد ، بپردازد . وبلاگ یک فضا و بیان شخصی است که افراد خودشان را در آن بیان می کنند و در معرض دید همگان قرار می دهند که البته این تشخص می تواند متعلق به یک گروه ، سازمان و یا یک جامعه بزرگ هم باشد . ( دکتر عاملی ، همشهری آنلاین ) وبلاگ رسانه ای تعاملی است که در نوع خاص خود ژورنالیسم جدید را تعریف می کند که می توان آن را به ژورنالیسم تعاملی تعبیر کرد . ( همشهری آنلاین ) مطلب نمایش داده شده در وبلاگ ، بعد از درک شدن می تواند عکس العمل بازدید کننده را به دنبال داشته باشد و همین ویژگی وبلاگ را از حالت خصوصی و فردی به رسانه ای گروهی و جمعی تبدیل می کند که در دسترس جهانیان قرار می گیرد . که در این صورت وبلاگ ژورنالیسم جدی است که در آن وبلاگ نویس نظر خود را در مورد یک موضوع خاص اعلام می کند و بازدید کنندگان وبلاگ ، با گذاشتن کامنت و نوشتن نظر خود ، در این روزنامه نگاری تعاملی مشارکت می کنند و جامعه همفکر از نظر های همدیگر مطلع می شوند . 3- وبلاگ ارتباط در دنیای مجازی است فضای وبلاگ « دورها » را نزدیک و « نزدیک ها » را دور می کند ( دکتر عاملی ، همشهری آنلاین ) در این فضا انسانها با زبانهای مختلف و فارغ از مرزهای جغرافیایی و با توانایی های منحصر به فرد ، می توانند حضور داشته باشند . همچنین وبلاگ ، نوشتن را از انحصار قشر فرهیخته در آورده و هر کس با هر سطح سواد ، اعتماد به نفس نوشتن پیدا کرده است و جالبتر اینکه نوشته او مورد توجه جامعه همفکران او قرار می گیرد . فضای مجازی ، فضای دیجیتال در مقابل فضای آنالوگ است ( دنیای مجازی وبلاگ ، همشهری آنلاین ) در اینجا نور ، صدا ، تصویر ، حس و ابعاد با ترکیبی از اعداد نمایانده می شوند ، فضای دیجیتال در مقایسه با فضای آنالوگ سرعت و دقت بیشتری دارد و دسترسی به آن آسانتر است . همچنین از آنجائیکه هر چیز با ترکیب اعداد بدست می آید با دقت و سهولت بیشتری می توانیم در فضای مجازی تغییرات دلخواه بوجود آوریم . در وبلاگ حصار مکان برداشته می شود و با لینک ها و پیوند های مختلف که در وبلاگ ها وجود دارد مثل اتاق های تو در تویی است که می تواند شما را با هزاران فرد آنلاین دیگر مرتبط کند و با برداشته شدن حصار زمان ، فکر انسان به مجرد فکر کردن تبدیل به دیتا Data می شود و در مقابل چشمان کاربر قرار می گیرد . فضای وب با فضاهای مشابه اینترنتی مانند چت روم متفاوت است ، از آنجائیکه هر انسانی تفکر و اعمال منحصر به فرد دارد ، حتی اگر هویت خود را پنهان کرده باشد امضای او را دارد و در دراز مدت هویت او برای علاقه مندانش مشخص می شود و این هویت ، منحصر به فرد ترین ویژگی وبلاگ است . 4- کاربرد های وبلاگ : در دنیا وبلاگ ها معمولا با کاربرد های زیر نوشته می شوند : 1- بلاگ کردن برای ابراز و تصحیح عقاید و خصوصیات شخصی ؛ ( دنیای مجازی وبلاگ ، همشهری آنلاین ) این شاید یکی از رایج ترین شکل های استفاده از وبلاگ است ، این وبلاگ ها ، شبیه دفتر خاطرات روزانه یا گزارش روزانه طبیعی است . 2- بلاگ کردن برای ایجاد ارتباط با دیگر بلاگر ها ؛ بعضی از بلاگر ها برای برقراری ارتباط بیشتر با دوستان و آشنایان از وبلاگ استفاده می کنند و این را به بقیه ارتباط های اینترنتی ترجیح می دهند . و علت آن سادگی ، آسانی و در دسترس بودن وبلاگ نسبت به بقیه راههای ارتباطی اینترنتی است . 3- بلاگ کردن برای تعامل اجتماعی ؛ ممکن است شما در وبلاگ بتوانید افراد مختلفی را پیدا کنید که به موضوعاتی که شما مطرح می کنید علاقه مند باشند و بتوانید با هم تعامل اجتماعی بر قرار کنید . 4- بلاگ کردن به منظور تحصیل ؛ در بعضی از کلاس ها استادان و دانشجویان در حلقه ای مجازی شرکت می کنند و بسیاری از مطالب به صورت آنلاین تدریس می شود . 5- بلاگ کردن برای جستجوی کار ؛ بعضی از جستجو کنندگان کار ، توانایی های خود را در فضای وب نمایش می دهند تا کارفرمایان این توانایی را ببینند و جذب بازار کار شوند . 6- وبلاگ برای ثبت وقایع یک مسافرت ؛ در این نوع وبلاگ ها ، مطالب کارکرد سیاحت نامه را پیدا می کند و به دلیل امکان گذاشتن عکس ، معمولا این نوع وبلاگ ها طرفداران زیادی دارد . 7- وبلاگ برای تجارت ؛ تبلیغات با کمترین هزینه می تواند در وبلاگ درج شود و اگر از اینترنت پر سرعت استفاده شود امکان پخش آگهی بازرگانی صوتی و تصویری هم وجود دارد و در این صورت بازدید کنندگان می توانند این مجموعه را ببینند و نظر دهند . درج تبلیغ در وبلاگ ، کمپانی خودروی فورد را از ورشکستگی نجات داد . با اینکار علاوه بر تبلیغ محصولات فورد ، نظر های مشتریان برای بهبود محصولات فورد ، صاحبان آن را برای اصلاح و عرضه بهتر محصولات یاری کرد و در نهایت برای فروش بیشتر ، نظر مشتریان تامین شد . 8- وبلاگ برای امور سیاسی بلاگر ها از وبلاگ برای تبلیغات سیاسی هم استفاده می کنند . روموهیون رئیس جمهور کره جنوبی نخستین رئیس جمهور دارای وبلاگ است . 9- بلاگ برای اطلاع ، آگاهی و اعلامیه های دولتی مانند وبلاگ سازمان های دولتی ، به عنوان رسانه دولتی عمل می کند . 10- بلاگ کردن برای سود و منفعت ؛ منافع بلاگر در کلیک بیشتر ، بازدید بیشتر و اظهار نظر بیشتر و متنوع است . بعضی روزنامه های بزرگ به خواننده های خود وبلاگ می دهند و سپس از نوشته های آنان برای رسانه های چاپی خود استفاده می کنند . اولین عکس هایی که از سونامی پخش شد ، با موبایل یک جهانگرد گرفته شده و در وبلاگ او منتشر شده بود . در اینجا خوانندگان به مثابه فکر سازان هستند و جالب است که در روزنامه ویسکانسین ژورنال آمریکا هر روز در فاصله ساعت 11 تا 16 چند هزار نفر ، از طریق اینترنت ، به جمع کارکنان نشریه می پیوندند تا تیتر اول را تعیین کنند و روزنامه ها ، دردسرهای مشارکت آنلاین مخاطبان را به خاطر منافع این کار تحمل می کنند . ( روزنامه ها و وبلاگ : یونس شکرخواه ، همشهری آنلاین ) 5- وبلاگ نویسی در ایران : تعداد وبلاگ های بلاگفا از مرز یک میلیون گذشت ؛ این در حالی است که وقتی حدود 5 سال پیش ، چند روزنامه نگار ایرانی نخستین سایت فارسی را راه انداختند ، آرزو می کردند که با گذشت 2 یا 3 سال بتوانند حداکثر 200 وبلاگ را در سایت خود گرد آورند . 2 سال قبل زبان فارسی در میان زبان های فراگیر جهان در رتبه 28 جای داشت اما در حال حاضر رتبه دوم زبان وبلاگ نویسی را در جهان داراست . ( وبلاگ های ادبی ؛ دوست یا دشمن : نیلوفر دهنی ، همشهری آنلاین ) دو عامل در رشد وبلاگ نویسی در ایران موثر است : 1- ویژگی هایی که وب دارد . 2- ویژگی هایی که به خصوصیات مردم ایران و شرایط اجتماعی و فرهنگی و سیاسی بر می گردد